Analizując stan zdrowia społeczeństwa w kontekście wydolności współczesnej medycyny, można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że tylko w połowie wszystkich chorób udaje się chorego wyleczyć całkowicie. Pomimo ogromnego postępu w nauce w połowie chorób można jedynie pomóc i usprawnić funkcjonowanie chorego, względnie uśmierzyć jego dolegliwości.
W tej sytuacji napawa nadzieją fakt, że około jednej trzeciej wszystkich chorób jesteśmy w stanie zapobiec i nie dopuścić do wystąpienia schorzenia. I to jest rada i obowiązek nas wszystkich – zwykłych ludzi.
* * *
Aby być zdrowym, mieć dobre samopoczucie, siły i energię działania, trzeba dostarczyć organizmowi :
Środki energetyczne (węglowodany, tłuszcze)
Środki budulcowe (białka)
Witaminy
Sole mineralne i pierwiastki śladowe
Enzymy
Hormony
Przy tym elementy składowe naszej diety winny być wprowadzone do organizmu w odpowiedniej ilości i właściwej jakości – aby następowało prawidłowe ich pobieranie i przyswajanie.
Właściwa dieta jest podstawą terapii w wielu przewlekłych schorzeniach, np. w cukrzycy, dnie moczanowej, hypercholesterolemii, nadciśnieniu tętniczym, w chorobie wrzodowej, w chorobach nerek w tak zwanych chorobach niedoborowych ( np. anemii ) i wielu, wielu innych. Dieta jest również ważna w profilaktyce. A wszak wiadomo, że taniej jest zapobiegać chorobom, niż leczyć.
Również w schorzeniach nowotworowych, które stały się plagą społeczeństw żyjących w czasach dużych osiągnięć cywilizacyjnych ( w uprzemysłowieniu i rozwoju chemizacji życia ) – dieta nabrała dużego znaczenia. Jest ona bowiem w około 50 % przypadku nowotworów czynnikiem współsprawczym. Wiadomo dziś z całą pewnością, że niektóre środki chemiczne dopuszczone w handlu do produkcji żywności (konserwanty, barwniki) mogą mieć działanie karcinogenne. Podobne działanie może też mieć przypadkowe zanieczyszczenie żywności środkami chwastobójczymi i owadobójczymi, bądź toksynami przemysłowymi (ścieki) , jak również wynikające z nadużywania sztucznego nawożenia gleby. Chorobom nowotworowym sprzyja ponadto – jak podają kompetentne źródła – częste spożywanie żywności wędzonej, nadużywanie alkoholu, żywności ubogiej w mikroelementy, witaminy i błonnik.
Szczególnej uwagi w profilaktyce chorób wymagają używki.
Przewlekłe nadużywanie alkoholu wiedzie do postępującej degradacji psychicznej, a w skutek toksycznego działania , do uszkodzenia wątroby i jej marskości. Doprowadza to do wyniszczenia ogólnego, zaniku odporności na infekcje, a bardzo często do rozwoju raka wątroby.
Palenie tytoniu (papierosy, fajki, cygara) , zarówno czynne jak i bierne (przebywanie w środowisku palaczy) znacznie obciąża orga nizm. Filtr papierosowy tylko częściowo chroni palacza przed szkodliwością działania nikotyny i całego szeregu toksycznych substancji występujących w papierosach (aceton, naftyloamina, cyjanowodór, piren, uretan, amoniak i szereg innych. Palenie tytoniu to nie tylko kwestia przewlekłego niedotlenienia organizmu i niebezpieczeństwa wystąpienia obturacyjnego zapalenia oskrzeli, ale realna groźba raka płuc lub krtani.
Nadużywanie kofeiny, teiny (mocna kawa, herbata) i coca-coli
eliminuje z organizmu magnez, wapń, żelazo
– pierwiastki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ustroju.
Aby uporządkować zalecenia
i zreasumować wiedzę na temat prawidłowego żywienia,
poniżej podajemy w punktach ” 20 przykazań „
1. Jeść tylko tyle, by nie być głodnym. Spożywać posiłki w spokoju, w miłej atmosferze.
2. Jadać regularnie (o tych samych godzinach) raczej częściej, ale w małych porcjach (4-5 razy dziennie).
3. Jeść posiłki lekkostrawne, niskokaloryczne, ubogotłuszczowe, z przewagą tłuszczów roślinnych (olej, oliwa), bogate w warzywa i owoce.
4. Ograniczyć w diecie produkty wysokokaloryczne, łatwoprzyswajalne (cukier – każdej postaci łącznie ze słodyczami, mąka pszenna) oraz tłuszcze pochodzenia zwierzęcego (smalec).
5. Wybierać produkty o wysokiej wartości biologicznej (np. kiełki pszenicy).
6. Unikać spożywania potraw pozbawionych witamin i substancji mineralnych (np.chrupki, prażynki, chipsy, batony-tak zwane puste kalorie).
7. Często zastępować wieprzowinę innymi , chudymi gatunkami mięs (wołowina, królik, ryby, drób np. indyk – ale nie z ferm szybkiego tuczu).
8. Do przyprawiania potraw używać tylko świeżych lub suszonych ziół, cytryny, chrzanu, świeżej cebuli, czosnku.
9. Ograniczyć wydatnie spożycie wędzonych, konserwowanych i smażonych pokarmów.
10. Unikać żywności wysokoprzetworzonej, barwionej, sztucznie utwardzanej itp.
11. Unikać artykułów spożywczych zanieczyszczonych chemicznie (środki ochrony roślin, sztuczne nawozy ).
12. Preferować warzywa z rodziny kapustnych (kapusta biała – surowa, kiszona – włoska, modra, brokuły, kalafior, brukselka).
13. Wszystkie potrawy przyrządzać w najprostszy sposób. Gotować krótko, aby nie niszczyć ich wartości witaminowych. Unikać podgrzewania potraw. Gotowe jedzenie przechowywać tylko w lodówce.
14. Nie należy spożywać produktów nadpsutych , nawet lekko nadpleśniałych (zarodniki grzybów pleśniowych mogą być rozsiane w całym produkcie, a ich toksyny są wysoce szkodliwe).
15. Zasadniczą część posiłku powinny stanowić warzywa i owoce (surówki, sałatki owocowe, warzywne) i potrawy z pełnego ziarna.
16. Nie należy jeść deserów bezpośrednio po podstawowym posiłku.
17. Należy zadbać o to, aby pokarmy były różnorodne z dużą zawartością błonnika (ciemne pieczywo, warzywa, owoce, otręby).
18. Nie należy pić wody niewiadomego pochodzenia, z wiejskich studni, wody niefiltrowanej z kranu, nieprzegotowanej, sztucznie barwionej (napoje kolorowane). Wskazana jest woda ozonowana, przegotowana, mineralna niegazowana, herbata owocowa, herbata ziołowa, serwatka oraz świeże soki owocowo-warzywne. Dobowe zapotrzebowanie na płyny to 2,5 litra.
19. Nie należy popijać w trakcie jedzenia. Potrawy stałe należy dokładnie przeżuwać i mieszać ze śliną.
20. Żywność gotować w garnkach emaliowanych lub szklanych. Maksymalnie należy chronić organizm przed dostarczaniem metali ciężkich (ołów, rtęć).
W żywieniu należy preferować :
Naturalne kiszonki: żurek, kapustę, buraki, ogórki.
Kasze: jęczmienną, gryczaną, jaglaną: kiełki pszenicy, ryż pełnoziarnisty, kukurydzę – bogatą w selen z dużą ilością witaminy E, nie zawiera ona glutenu.
Pieczywo – ciemne, pełnoziarniste (bogate w błonnik, mikroelementy, witaminę E i kompleks witamin z grupy B)
Jogurty, kefiry, kwaśne mleko, maślankę (zawierają żywe szczepy bakteryjne korzystne dla naszego organizmu).
Czosnek, cebulę (zawierają substancje przeciwbakteryjne, przeciwrakowe). Zwiększają one naszą odporność i dostarczają witaminę C.
Miód naturalny (najlepiej spadziowy – zawiera łatwo przyswajalne cukry proste – glukoza, fruktoza – kwasy organiczne, enzymy, sole mineralne oraz substancję hamującą rozwój drobnoustrojów – inhibinę). Z wszystkich miodów jest najmniej słodki.
Płatki: owsiane, jęczmienne, kukurydziane (gotować 5 minut).
Otręby, pełne ziarna zbóż, kiełki.
Oleje roślinne tłoczone na zimno i rozlewane do szklanych butelek z ciemnego szkła – najlepiej nie oczyszczone (zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe, witamina E).
Soję, soczewicę i inne strączkowe (groch, fasola, bób) – zawierają bardzo wartościowe białka roślinne, błonnik, tłuszcze roślinne witaminę A, C, E, K, PP i zespół witamin – B1,B2,B6, magnez, fosfor, żelazo, sód, wapń, potas, kobalt, miedź, cynk, jod, karoten, fluor).
Zieloną herbatę (nieprzetworzoną).
Świeże mleko (gotowane 5 min.), sery – źródło białka.
Ryby słodkowodne, morskie, owoce morza – bogate źródło pełnowartościowego, dobrze przyswajalnego białka, zawierają selen, fosfor, wapń, fluor, potas, nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, witaminę A, D, E.
UWAGA: powyższa treść jest własnością firmy VOL-MAL